In de horeca zijn fooien een bekend fenomeen. Gasten laten contant of per pin een extra bedrag achter om hun waardering te tonen voor de geleverde service. Maar hoe zit het fiscaal met deze fooien? Is een horecawerkgever verplicht om hierover loonbelasting in te houden? In deze blog leggen we uit wat de inhoudingsplicht van werkgevers is bij het uitbetalen van fooien en wanneer er sprake is van loon van derden.
Wat gebeurt er met fooien in de praktijk?
In veel horecazaken worden fooien verzameld in een gezamenlijke fooienpot. Zowel contant ontvangen fooien als fooien die via de pin worden afgerekend, worden hierin gestort. Vervolgens wordt deze pot periodiek verdeeld onder al het personeel. Dit gebeurt vaak op basis van het aantal gewerkte uren, waarbij zowel bedienend als niet-bedienend personeel meedeelt. De werkgever betaalt daarnaast gewoon het reguliere loon volgens de cao, zonder rekening te houden met deze extra inkomsten.
Is de horecawerkgever inhoudingsplichtig voor deze fooien?
Volgens de Belastingdienst gaat het in deze situatie om loon van derden en dus niet om salaris dat door de werkgever wordt verstrekt. Dat betekent dat de werkgever géén loonheffing hoeft in te houden over de ontvangen fooien. Werknemers zijn echter wél verplicht om de werkelijk ontvangen fooien zelf op te geven in hun aangifte inkomstenbelasting.
Waarom zijn fooien geen loon van de werkgever?
Het civielrechtelijk uitgangspunt is dat fooien direct toekomen aan de werknemer. De werkgever fungeert slechts als houder of tussenpersoon, maar heeft geen zeggenschap over hoe de fooien verdeeld worden of waar ze aan besteed worden. Omdat de werkgever ook niet bevoegd is om over de fooien te beschikken, is er fiscaal geen sprake van een beloning die door of namens de werkgever is toegekend.
Bovendien is er geen sprake van inhoudingsplicht als de werkgever bij het vaststellen van het reguliere loon géén rekening houdt met eventuele fooien. In dat geval wordt het loon los gezien van de fooien, en zijn deze strikt genomen een extraatje van de klant aan de werknemer.
Wanneer is er wél sprake van inhoudingsplicht voor fooien?
De situatie verandert als de werkgever bewust een lager salaris afspreekt, met als argument dat de werknemer dit verschil via fooien kan compenseren. In dat geval beïnvloedt de werkgever actief de inkomenspositie van de werknemer op basis van verwachte fooien. Hierdoor worden de fooien feitelijk een onderdeel van het overeengekomen loon. Dan is er volgens de Belastingdienst wél sprake van inhoudingsplicht en moet de werkgever loonbelasting inhouden over de ontvangen fooien.
Praktisch advies voor horecawerkgevers
Voor horecaondernemers is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken en deze goed te documenteren. Zorg ervoor dat:
- het reguliere loon volgens cao wordt uitbetaald,
- fooien volledig toekomen aan de werknemers,
- de werkgever géén invloed uitoefent op de verdeling of bestemming van de fooien,
- en dat er geen loonafspraken worden gemaakt waarin fooien een compenserende rol spelen.
Daarnaast is het verstandig om werknemers te informeren over hun eigen aangifteplicht bij de Belastingdienst, zodat zij niet onbedoeld in de problemen komen.
Conclusie: fooien in de horeca zijn doorgaans loon van derden
In de meeste gevallen zijn fooien een extra beloning van de klant aan de werknemer en valt dit onder loon van derden. Als werkgever bent u dan niet inhoudingsplichtig. Let er echter goed op dat dit alleen geldt zolang het salaris daar los van staat. Zodra u als werkgever rekening gaat houden met fooien bij het vaststellen van het loon, verandert het fiscale speelveld.
Heeft u vragen over de inhoudingsplicht in uw horecaonderneming of wilt u zekerheid over uw fiscale positie? Neem dan contact op met Eijkhout & Partners. Wij helpen u graag met heldere uitleg, praktische oplossingen en volledige fiscale compliance.
